طب سنتی شامل جنبه‌های پزشکی در دانش سنتی است که در جوامع گوناگون و در نسل‌های مختلف پیش از دوران پزشکی مدرن شکل گرفته‌است. طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی (WHO)، طب سنتی «مجموعه‌ای است از دانسته‌ها، مهارت‌ها و اعمال که بر پایهٔ نظریه‌ها، باورها و تجربه‌های بومی فرهنگ‌های مختلف است، خواه قابل شرح باشد یا نباشد، که در بهداشت و نیز پیشگیری، تشخیص، بهبود و مداوای بیماری‌های جسمی و ذهنی مورد استفاده قرار می‌گرفتند».[۱] در مقابل طب سنتی، «پزشکی مبتنی بر شواهد » قرار دارد.

در برخی از کشورهای آسیایی و آفریقایی، تا ۸۰٪ از مردم نیازهای اولیهٔ بهداشتی خود را از طریق طب سنتی برطرف می‌کنند. زمانی که از طب سنتی خارج از فرهنگ سنتی استفاده می‌شود، آن را «پزشکی جایگزین» در نظر می‌گیرند.[۱]

برخی از انواع طب سنتی مورد استفاده در سراسر دنیا عبارتند از: طب سنتی چین، طب سنتی کره‌ای، طب سنتی آفریقایی، طب ایران باستان، طب سنتی ایرانی، آیورودا و طب سنتی اروپایی. رشته‌های علمی که به مطالعهٔ طب سنتی می‌پردازند عبارتند از گیاه‌درمانی، اتنومدیسین، مردم‌گیاه‌شناسی و انسان‌شناسی پزشکی.

سازمان جهانی بهداشت خاطر نشان می‌کند که «استفادهٔ نادرست از داروها و روش‌های سنتی می‌تواند اثرات منفی یا خطرناکی داشته باشد» و «تحقیقات بعدی لازم است تا اثربخشی و ایمنی داروها و روش‌های مورد استفاده در برخی از طب‌های سنتی تأیید گردد.»[۱] سازمان جهانی بهداشت یک استراتژی ۹ ساله برای حمایت از کشورهای عضو دارد که از نقش مثبت و سازنده طب سنتی در جوامع اطمینان حاصل گردد.[۲]

روش‌های تشخیص

در طب سنتی چند روش تشخیص وجود دارد.

۱. مزاج‌شناسی، معاینه وضعیت روانی

۲. نبض

۳. ادرار و مدفوع

۴. عنبیه‌شناسی

۵. زبان‌شناسی

۶. پاندول

۷. بی‌لوکیشن
باد در طب سنتی

باد، در طب سنتی:

۱. انتفاخ (بادکردگی) غیرطبیعی

۲. تورّم (آماسیدگی) و عِظَم (بزرگ شدگی، برآمدگی) غیرطبیعی می‌باشد.[۳]
بخارات

بُخار (در جمع: بُخارات و اَبْخِرَة)، در اصطلاح پزشکی سنّتی (جالینوسی)، بُخاری (= حالت گازی برخی از مواد) که از گَندِگی (عفونت) یکی از اَخْلاط چهارگانه (دم، بلغم، صفرا و سودا) در یکی از اندامها یا در همه تن برمی‌خیزد و از راه رگها به سَر و دماغ (مغز سر) می‌رسد و سبب حدوث بیماری‌ها و آشفتگیهایی در دماغ (مغز سر) می‌شود.[۴]

به‌طور مثال:

پیشگیری، نگهداری و درمان بیماری‌های روانی در طب سنتی:

در سبب‌شناسی بیماری‌ها و ناهنجاریهای روانی سه بعد مطرح است که ۱- بیولوژی - فیزیولوژی (جسم)- متخصص ژنتیک- فیزیولوژیست - پزشک - حکیم -متخصص طب سنتی، ۲- سایکولوژی (روان) روانشناس بالینی - روانشناس سلامت- مشاور - روانپزشک، ۳-محیط (جامعه) جامعه‌شناس - انسان‌شناس - روحانی یا عالم دینی نقش کلیدی خواهند داشت و مسلماً فرایند درمانی موفق متد و روشی بین رشته‌ای خواهد بود که بیمار را در ابعاد مختلف به حالت تعادل یا سلامتی برساند، اما در بعد فیزیولوژِیک -سایکولوژیک یعنی جسمانی - روانی

روان درمانگر طب سنتی (روانشناس): بر اساس تئوری کلی اخلاط به وجود آمدن بیماری‌های روانی از بعد فیزیولوژیک یا بیولوژیک به دلیل افزایش یا کاهش کمی یا کیفی، یکی از اخلاط چهارگانه در کل بدن یا سیستم اعصاب مرکزی (CNS) می‌باشد که از طریق تکنیک‌ها و مداخلات متعددی، این غلبه اخلاط در بیمار بر طرف شده و به حالت تعادل یعنی سلامتی بازمی‌گردد. در طب سنتی به موازات استفاده از گیاهان دارویی و اعمال یدی چون ماساژ، حجامت، فصد (خون گیری) و … برای ایجاد تعادل مزاجی جسمانی و روانی استفاده می‌شود. از الگوی غذایی خاصی در روند بهبود بیماران روانی استفاده می‌گردد، به‌طور مثال مصرف برخی از غذاها با تأثیر بر انتقال دهنده‌های عصبی مهمی چون سروتونین و نوراپی نفرین باعث ایجاد علائم بالینی افسردگی می‌شوند از طرفی با بهم ریختگی در سیستم گوارش و ایجاد یبوست و عدم دفع، بدن را مسموم می‌نمایند.
طبایع غذاها

در طب سنتی غذا به دو دسته سرد، گرم تقسیم می‌شوند؛ که روش‌هایی برای تشخیص این ۲ امر وجود دارند ولی استثنائاتی در این زمینه هم وجود دارد.

کلیه ماده‌های غذایی، تندی، شوری و شیرینی جزء گرم مزاج‌ها شناخته می‌شود.

و کلیه ماده‌های غذایی ترش، ملس، کال، میوه نارس و هر چیزی سفید به جزء شکر و نمک جزء سرد مزاج‌ها شناخته می‌شود.

که خود این ۲ دسته بر اساس حالت میزان موجود آب درون ماده غذایی، تقسیم‌بندی می‌شود.